Theo quy định của Luật TCCQĐP năm 2015 thì: đại biểu HĐND là người đại diện cho ý chí, nguyện vọng của Nhân dân địa phương; thường xuyên liên hệ chặt chẽ với Nhân dân, lắng nghe ý kiến của Nhân dân; chịu trách nhiệm trước cử tri địa phương và trước HĐND về việc thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn đại biểu của mình; gương mẫu chấp hành pháp luật; có trình độ văn hóa, chuyên môn, năng lực công tác; có điều kiện tham gia các hoạt động của HĐND… Trên thực tế, hiệu quả hoạt động của HĐND phụ thuộc chủ yếu và được quyết định bởi chất lượng, hiệu quả hoạt động của đại biểu HĐND.
Tại cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội và HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021 - 2026, HĐND tỉnh Bạc Liêu khóa X, nhiệm kỳ 2021 - 2026 đã được bầu đủ về số lượng (50 đại biểu) và cơ cấu theo dự kiến. Trong đó, số đại biểu trúng cử có trình độ chuyên môn sau đại học 24 người, chiếm tỷ lệ 48%; đại học 25 người, chiếm tỷ lệ 50%. Số lượng đại biểu hoạt động chuyên trách của HĐND tỉnh được bố trí đủ theo luật định (02 Phó Chủ tịch HĐND, 06 lãnh đạo các Ban và 01 lãnh đạo Văn phòng Đoàn ĐBQH và HĐND tỉnh). Các đại biểu HĐND chuyên trách giữ vai trò nòng cốt trong chuẩn bị kỳ họp, giám sát, thẩm tra và các hoạt động khác của HĐND tỉnh. Việc quan tâm bố trí đủ số lượng đại biểu HĐND hoạt động chuyên trách đã giúp tăng cường sức mạnh hoạt động, để HĐND tỉnh hoàn thành các nhiệm vụ chính trị được giao.
Để đại biểu HĐND, đặc biệt là đội ngũ chuyên trách có thể thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn theo quy định của pháp luật, từng bước đáp ứng với yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình hiện nay, cần thực hiện tốt một số việc sau:
Một là, Thường trực HĐND tỉnh thường xuyên bồi dưỡng, tập huấn nâng cao năng lực, kỹ năng hoạt động cho đại biểu HĐND. Đại biểu HĐND tỉnh phần lớn hoạt động kiêm nhiệm, một số đại biểu lần đầu tham gia HĐND, thậm chí chưa từng tham gia công tác quản lý, nên việc nâng cao kỹ năng, nghiệp vụ hoạt động cho đại biểu là hết sức cần thiết. Công việc này phải tiến hành ngay từ đầu nhiệm kỳ và được quan tâm bồi dưỡng thường xuyên hàng năm thông qua nhiều hình thức như: Hội thảo, tập huấn theo chuyên đề, giao ban trao đổi kinh nghiệm… Đại biểu HĐND tỉnh hoạt động chuyên trách là lực lượng nòng cốt trong các hoạt động của HĐND, do đó các chức danh mới được bầu cần phải được quan tâm bồi dưỡng kỹ năng nhiều hơn. Ngoài ra, Thường trực HĐND cũng cần tăng cường tổ chức việc học hỏi, trao đổi kinh nghiệm cho đại biểu HĐND tỉnh. Học hỏi và trao đổi kinh nghiệm thực tế là cách thức tiếp cận nhanh nhất, hiệu quả nhất đối với mỗi đại biểu HĐND tỉnh. Cho nên cần thiết phải tăng cường giao lưu học hỏi và trao đổi kinh nghiệm hoạt động của HĐND tỉnh với các địa phương khác, để từ đó nâng cao kỹ năng, nghiệp vụ và kinh nghiệm cho đại biểu HĐND tỉnh.
Hai là, tự thân mỗi đại biểu cần chủ động học tập, nâng cao trình độ, rèn luyện kỹ năng để thực hiện tốt nhiệm vụ theo luật định; tích cực nghiên cứu, nắm vững chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước và nghị quyết của HĐND; thường xuyên trau dồi kỹ năng hoạt động, đặc biệt là phát hiện những bất cập, vướng mắc trong quá trình tổ chức triển khai thực hiện các nhiệm vụ để kiến nghị biện pháp giải quyết, tháo gỡ kịp thời, giúp HĐND ban hành nghị quyết đúng đắn, phù hợp với thực tiễn địa phương.
Ba là, không ngừng nâng cao trách nhiệm của đại biểu HĐND tỉnh. Hàng năm, mỗi đại biểu HĐND tỉnh tự xây dựng chương trình, kế hoạch hoạt động trong năm và báo cáo với Thường trực HĐND tỉnh, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh biết để theo dõi, giám sát việc thực hiện, đồng thời báo cáo kết quả thực hiện với cử tri nơi mình được bầu. Làm được như vậy thì trách nhiệm của đại biểu mới nâng lên, góp phần nâng cao chất lượng hoạt động của đại biểu HĐND tỉnh.
Bốn là, đổi mới việc cung cấp thông tin cho đại biểu. Thông tin đối với đại biểu là rất quan trọng, thiếu thông tin hoặc thông tin thiếu tính chính xác thì việc xem xét, đánh giá và đề xuất của đại biểu đều không đúng và không trúng, làm ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động của đại biểu HĐND tỉnh; đặc biệt đối với các đại biểu kiêm nhiệm thì việc cung cấp các thông tin có liên quan đến thực hiện vai trò, nhiệm vụ của đại biểu lại càng quan trọng. Cho nên, việc cung cấp đầy đủ thông tin cho các đại biểu phải được Thường trực HĐND tỉnh chỉ đạo kịp thời.
Để đại biểu HĐND tỉnh có thể thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn theo quy định của pháp luật, đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình hiện nay, thì việc từng bước nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động của đại biểu HĐND là một công việc hết sức quan trọng và cần thiết./.
Phòng CT. HĐND